Антиженская антиутопия в Туркменистане

На словах — гендерное равенство. На практике — женоненавистничество

И без того нетерпимая для ХXI века ситуация с правами женщин в Туркменистане после прихода к власти нынешнего президента стала деградировать еще стремительнее. Сердар Бердымухамедов снова публично декларирует одно, а делает — ровно противоположное. Стремление установить тотальный контроль теперь и над личной, бытовой жизнью женской части общества выглядит еще нелепее на фоне последних событий в соседнем теократическом Иране. Даже там уже открыто обсуждают возможность отмены обязательного ношения женщинами хиджабов, а власти аятолл под давлением протестов пошли на уступки и распустили «полицию нравов».

12 мая этого года, спустя пару месяцев после «избрания», Бердымухамедов выступил на открытии конференции «Роль женщин в общественно-политическом и социально-экономическом развитии», куда съехались делегатки из пяти среднеазиатских стран и РФ. Там он заявил, что «гендерное равенство играет важную роль в обеспечении стабильности и гармонии в обществе», а «вопрос обеспечения равных прав и возможностей для женщин является приоритетом политики всех стран мира, в том числе государств Центральной Азии и России» https://turkmenistan.gov.tm/ru/post/63208/v-ashhabade-sostoyalos-zasedanie-dialoga-zhenshchin-gosudarstv-centralnoj-azii-i-rossii.  Это на бумаге. На практике же он начал наступление государства на личные права женщин.

В тот день, когда туркменский диктатор толкал свою лицемерную речь, базирующаяся в Лондоне Международная федерация планирования семьи (IPPF) обнародовало свое заявление. «С апреля 2022 года власти вывели контроль над женским телом на совершенно новый уровень: они ввели фактический запрет на аборты, запрет на ряд косметических услуг, запретили женщинам сидеть на переднем сидении частных автомобилей, а водителям такси – предлагать женщинам подвезти их», — говорилось в нем.

https://europe.ippf.org/news/turkmenistan-ramps-policing-womens-bodies

Речь о том, что «новые» туркменские власти обнародовали в апреле «старый» закон, ограничивающий доступ к услугам по прерыванию нежелательной беременности. Оказывается, его приняли еще в 2015 году, но все это время он «лежал под сукном» и не применялся на практике. Теперь срок, в течение которого женщины имеют право сделать аборт без медицинских показаний, сокращается с 12 до 5 недель. Новые правила вызвали недоумение, в том числе у местных медиков, специализирующихся на вопросах репродуктивного здоровья. По их мнению, в течение первых пяти недель большинство женщин даже не подозревают о своей беременности.

Что касается остальных запретов, они выглядят не меньшим абсурдом. С того же апреля туркменским представительницам прекрасного пола фактически запретили носить «чрезмерный» макияж, обтягивающую одежду, накладные ногти и ресницы. Нельзя больше делать микроблейдинг (татуаж) бровей, столь популярный среди туркменских женщин. https://rus.azattyq.org/a/turkmenistan-puts-severe-restrictions-on-women-s-appearances-and-ability-to-travel/31835401.html

Запрещено красить в светлый цвет и обесцвечивать волосы, делать инъекции ботокса и косметическое увеличение груди или губ. Официально это нигде не прописано, но по факту за соблюдением этих «норм» следят правоохранительные органы. Они, как «полиция нравов», останавливают и проверяют «подозрительных» женщин на улицах и на остановках общественного транспорта. Их заставляют показать руки, смотрят на ресницы и цвет волос. «Нарушительниц» забирают в участок и штрафуют на 51 манат ($14,56) https://cabar.asia/ru/turkmenistan-posledovatelnoe-nastuplenie-na-prava-zhenshhin#:~:text=В%20Туркменистане%20вводят%20запреты%20для,стране%20наблюдается%20с%202018% 20года.

На входах в госучреждения досматривают на предмет накладных или длинных ногтей, «неправильного» цвета волос, наличия накладных ресниц. Могут не пустить на работу и отправить домой «исправлять», прямо как в девочек в советской школе. В апреле по причине наличия ботокса и силикона в «запрещенных местах» были уволены около 20 стюардесс национальной авиакомпании и около 50 проводниц железных дорог.

https://rus.azathabar.com/a/31825059.html

А водителям частных автомобилей с 22 апреля теперь грозят штрафы, если на переднем сиденье будет замечен пассажир женского пола. До всех таксистов на «собраниях коллективов» также было строго донесено новое негласное распоряжение.

Держаться в общественных местах мужчине и женщине теперь тоже нельзя. В некоторых городах полиция уже задерживала пары, которые позволяли себе такую «фривольность», как публичная демонстрация привязанностей. Даже «гуляющим под ручку» супругам при «нарушении» читают лекции о «традиционных ценностях туркмен и месте женщины в семье и обществе»

https://rus.azattyq.org/a/turkmen-police-detain-hand-holding-couples-amid-new-restrictions/31847460.html. И опять-таки, запрещающего закона на эту тему в стране нет.

Распространение мракобесия под видом сохранения «традиционных ценностей» и апелляции к «культурно-историческому наследию предков» используется многими автократиями (той же российской) для подавления прав и свобод граждан, погружения общества в архаику, навязывания людям искаженной картины окружающего мира и его противопоставления собственной стране. Создание «образа врага» — один из ключевых элементов в системе удержания власти диктатором. Впрочем, и здесь туркменский глава перестарался, даже на фоне многих других «восточных деспотов». Довел все до чудовищного гротеска, до антиутопии.

07.12.2022г.

Türmenistandaky Antiaýal utopiýasy

Sözde-gender deňligi. Tejribede-aýallary kemsitmeklik.

21-nji asyr üçin eýýäm çydap bolmaýan Türkmenistanda aýal-gyzlaryň hukuklary bilen baglanyşykly ýagdaý, häzirki prezident häkimiýet başyna gelenden soň has hem agyrlaşyp başlady. Serdar Berdimuhamedow aýdana bir zat aýdyp, amalyýetde sözlerine gapmagaröy bolan hereketleri edýär. Goňşy teokratik döwlet bolan Eýranda soňky aýal gyzlar wakasynyň fonynda Türkmen hökümediniň aýal gyzlaryň gündelik we şahsy durmuöyna garyşmaklyk hem-de kontrolda saklamaklyk synanyşyklary gülküli görünýär. Hatda Eýranda mejbury Hijab geýimini aýyrmaklyk barada açyk söhbetler edilýär we Aýatulla häkimiýedi soňky protestleriň fonunda “moral polisiýany” ýatyrmaklyk bilen bir neme halk bilen razylaşyga girdi.

Şu ýylyň 12-nji maýynda, «saýlawdan» birnäçe aý soň Serdar Berdimuhamedow, 5 sany Merkezi Aziýa döwletlerinň we RF-ň delegatlarynyň gatnaşmagynda geçirilen «Jemgyýet-syýasy we durmuş-ykdysady ösüşde aýallaryň roly» atly konferensiýanyň açylyş dabarasynda çykyş etdi. Öz çykyşnda Berdimuhamedow»jemgyýetde durnuklylygy we ylalaşygy üpjün etmekde gender deňligi möhüm rol oýnaýar» we «aýallar üçin deň hukuklary we mümkinçilikleri üpjün etmek meselesi dünýäniň ähli ýurtlarynyň, şol sanda Merkezi Aziýa döwletleriniň we Russiýanyň syýasatyndaa ileri tutulýan ugur bolup durýar» -diýdi.

https://turkmenistan.gov.tm/ru/post/63208/v-ashhabade-sostoyalos-zasedanie-dialoga-zhenshchin-gosudarstv-centralnoj-azii-i-rossii.

Aslynda ähli aýdylanlar diňe kagyzyň ýüzünde galdy. Iş ýüzünde, aýallaryň şahsy hukuklaryna döwlet tarapyndan hüjüm edilipp başlandy.

Türkmen diktatorynyň ikiýüzli çykyş eden güni Londonda ýerleşýän Halkara meýilleşdirilen ene-atalar federasiýasy (IPPF) öz beýannamasyny ýaýratdy. “2022-nji ýylyň aprel aýyndan bäri häkimiýetler aýal bedenine gözegçiligi düýpgöter täze derejä çykardylar: aborty gadagan etmek, kosmetika hyzmatlarynyň ençemesini gadagan etmek, aýal-gyzlaryň hususy awtoulaglaryň öň oturgyjynda oturmagy gadagan etmek, taksi sürüjilerniňi aýallary münmezligini talap etdi «-diýdi.

https://europe.ippf.org/news/turkmenistan-ramps-policing-womens-bodies

“Täze” türkmen häkimeýetleriniň aprel aýynda islenilmedik göwreliligi kesmeklik boýunça hyzmatlaryň çäklendirilmeklik hakyndaky “köne” kanuny halk köpçüligine aýan etdi. Aslynda bu kanun 2015-nji ýylda kabul edilipdir, emma ol “halynyň aşagynda” saklanyp gelipdir. Indi aýallaryň lukmançylyk görkezmeleri bolmazdan abort etdirmäge hukugy bolan döwür 12 hepdeden 5 hepdä çenli azalýar. Täze düzgünler, reproduktiw saglygy meselelerinde ýöriteleşen ýerli lukmanlaryň arasynda-da geň galdyrdy. Olaryň pikiriçe, ilkinji bäş hepdäniň dowamynda aýallaryň köpüsi göwreliligini hem bilenoklar.

Galan gadaganlyklar barada aýdylanda bolsa, olar manysyz görünýär. Şol aprelden bäri türkmen aýal-gyzlaryna «aşa» makiýaž, berk eşik, goşmaça dyrnak we kirpik dakynmak netijeli gadagan edildi. Indi türkmen aýal-gyzlarynyň arasynda meşhur bolan gaş mikroblayding (tatuirovka) edip bilmersiňiz.
https://rus.azattyq.org/a/turkmenistan-puts-severe-restrictions-on-women-s-appearances-and-ability-to-travel/31835401.html

Açyk reňkde boýamak we saçlary agartmak, Botoks sanjymlary we kosmetiki göwüs ýa-da dodak köpeltmek gadagandyr. Resmi taýdan bu hiç ýerde ýazylmaýar, ýöne aslynda bu «kadalaryň» berjaý edilmegine hukuk goraýjy edaralar gözegçilik edýärler. «Moral-polisiýa» ýaly, köçelerde we jemgyýetçilik ulag duralgalarynda «şübheli» aýallary saklaýarlar we barlaýarlar. Ellerini görkezmäge, kirpiklerine we saç reňkine seretmäge mejbur bolýarlar. «Düzgün bozanlar» polisiýa bölümine äkidilýär we 51 manat (14.56 $) 20% jerime salynýar.

https://cabar.asia/ru/turkmenistan-posledovatelnoe-nastuplenie-na-prava-zhenshhin#:~:text=В%20Туркменистане%20вводят%20запреты%20для,стране%20наблюдается%20с%202018%

Döwlet edaralarynyň girelgelerinde galp ýa-da uzyn dyrnaklar, “nädogry” saç reňki we galp kirpikleriň barlygy barlanýar. Sowet mekdebiniň gyzlary ýaly işlemäge rugsat berilmän, öýlerine “düzeltmek” üçin iberilip bilinýär. Aprel aýynda “gadagan ýerlerde” Botoksyň we silikonyň bolmagy sebäpli 20-ä golaý milli awiakompaniýanyň stuardessalary we 50 töweregi demirýol prowodnikleri işinden boşadyldy.

https://rus.azathabar.com/a/31825059.html

22-nji aprelden hususy awtoulag sürüjilerine öň oturgyçda aýal ýolagçy görünse, jerime tölemeli edildi. Aýdylmadyk täze buýruk, «kollektiwleriň ýygnaklarynda» ähli taksi sürüjilerine-de berk ýetirildi.

Erkeklere we aýallara indi köpçülik ýerlerinde galmaga rugsat berilmeýär. Käbir şäherlerde polisiýa köpçülikde biri-birine mähir görkezmek ýaly «manysyzlyk» bilen meşgullanýan jübütleri eýýäm tussag etdi. Hatda är-aýal “el tutuşyp ýolda gezelenç edenlerinde ” polisiýa işgärleri tarapyndan tertip düzgüni bozmazlyk takaly okalyp, düşündiriş işi geçirilýar. Tertip düzgün “bozulan” ýagdaýynda “türkmenleriň däp bolan gymmatlyklary we aýalyň maşgalada we jemgyýetdäki orny” barada gürrüňdeşlik geçirilýär.

https://rus.azattyq.org/a/turkmen-police-detain-hand-holding-couples-amid-new-restrictions/31847460.htmlAslynda ýurtda beýle gadagançylyklar bilen baglanyşyklykanun ýok.

“Adaty gymmatlyklary” gorap saklamak we “ata-babalaryň medeni we taryhy mirasyna” ýüzlenmek bilen düşnüksizligiň ýaýramagy köp awtokratiýa (şol bir rus) raýatlaryň hukuklaryny we azatlyklaryny basyp ýatyrmak, jemgyýeti arhaiklere çümdürmek üçin ulanylýar , ýalan dünýägaraýşy we ýalan dünýä suratlandyrmalary adamlryň aňyna siňdirýärler. Diktatoryň häkimiýeti öz elinde saklamaklygynyň esasy açarynyň biri hem toslama duşmanyň oýlanyp tapylmagy bolup durýar. Bu ýerde-de türkmen baştutany çenden aşalyk edip ähli zady grotestkden antiutopiýa çenli ýetridi.

07.12.2022

Последние новости

ВИДЕО